لغو قیمتگذاری دستوری فولاد و تزریق پول به بازار سهام باعث روند صعودی بورس امروز شد و شاخص کل، کانال ۱/۳ میلیون واحد را پس گرفت، اما بورس امروز چه میشود؟
بازار سهام در سه هفته گذشته روند نزولی داشت و اولین روز معاملات کد بورسی این هفته نیز با فشار فروش در نمادهای شاخصساز همراه بود اما امروز تقاضا به بورس بازگشت و شاخص کل مثبت شد. اما آیا روند صعودی بورس پایدار است؟ آیا ثبت نام بورس افزایش پیدا می کند ؟
مهدی رضایتی، کارشناس بازار سرمایه در گفتگو با تجارتنیوز در رابطه با دلیل بازگشت بورس گفت: اصلاح زیاد بازار سهام در سه هفته اخیر، لغو قیمتگذاری دستوری فولاد، روند صعودی بازارهای جهانی و تثبیت قیمت دلار از دلایل روند صعودی بازار سهام بود و تزریق پول به بازار سهام نیز جنبه روانی زیادی داشت. با وجود روند صعودی شاخص کل هنوز اعتماد به بازار سهام برنگشته است. به نظر میرسد گزارشهای ۹ ماهه به رشد بازار سهام کمک کند اما باید روند قیمت دلار را مد نظر قرار داد.ضمن اینکه آموزش بورس ضروری می باشد .
این کارشناس در رابطه با بورس فردا گفت: جو روانی بورس مثبت است و در دقایق پایانی معاملات امروز تقاضا افزایش یافت و احتمالا بورس فردا مثبت است.
همچنین حمید اسدی، حقوقدان بازار سهام روند صعودی آغاز شده را پایدار خواند و گفت: بورس اصلاح زیادی داشته و لغو قیمتگذاری دستوری، و تزریق پول به بازار سهام موانع پیشروی بورس را کنار زد.
یک کارشناس بازار سرمایه گفت: مهمترین مسئله این است که افراد یا نهادها و سازمانهایی که قانون گذار هستند باید کمک میکردند که این اتفاقا رخ ندهد. مقصر ریزش ۲۰ درصدی بازار را وزارت صمت میدانم، چون آنها با دستورالعملهایی که دادند عملا بازار را به عقب راندند. و ثبت نام بورس به شدت کاهش یافت .
محمد خبریزاده کارشناس بازار سرمایه تاکید کرد: مهمترین دلیل عقب نشینی بورس، دستورالعمل جدید وزارت صمت است. استارت ماجرا از روز سه شنبه خورد، با توجه به اصرار وزارت صمت مبنی بر اینکه قیمت پایه محصولات فولادی باید ۷۰ درصدِ قیمت جهانی باشد، بازار با شوک منفی روبرو شد. کد بورسی در ابتدا لازم است .
این کارشناس با اشاره به اینکه پایین رفتن بازار الان از نظر بنیادی دیگر بیش از این توجیهی ندارد، تاکید کرد: در حال حاضر جو هیجانی بر بورس حاکم شده است. ولی به نظرم عقب نشینی تا مرز یک میلیون واحد اتفاق نمیافتد و اگر روز شنبه یا یک شنبه بازار برگردد، حتی میتوانیم شاهد یک رشد کوتاه مدت هم باشیم.
وی با اشاره به اینکه بورس در حال برگشتن بود، اضافه کرد: مهمترین مسئله این است که افراد و یا نهادها و سازمانهایی که قانون گذار هستند باید کمک میکردند که این اتفاقا رخ ندهد. مقصر ریزش ۲۰ درصدی بازار را وزارت صمت میدانم. چون آنها با دستورالعملهایی که دادند عملا بازار را به عقب راندند. با کاری که کردند سهامداران را ترساندند، بازار را منفی کردند و منافع بیش از ۵۰ میلیون سهامدار بورسی را به بازی گرفتند. مقصر اصلی اینها بودند وگرنه بازار از نظر بنیاد، سودسازی و فروش و هر طور حساب کنیم نباید بیش از این ریزش میکرد. آموزش بورس لازم است .
خبری زاد در جواب این سوال که ارزیابی شما از هفته آینده چیست و به نظرتان این روند ادامه پیدا میکند یا خیر؟گفت: قیمتها جذاب است اما بازار ترسیده است. بخاطر این که میبیند هیچگونه پشتیبانی از سوی نهاد قانون گذار نمیشود برای همین حاضر است به هر قیمتی بفروشد. امیدوارم شنبه بازار تا حدی جمع شود و روز یکشنبه یک روال بهتر و مثبتی پیدا کند. بازار از اینجا به بعد دیگر ارزنده است و ریزش توجیهی ندارد، مگر اینکه جو هیجانی ادامه پیدا کند.
وی ادامه داد: در شرایط فعلی روند بررسی بودجه نیز تاثیرگذار است اما در این ریزش بودجه تاثیری ندارد و دستورالعمل وزارت صمت عامل تغییر مسیر بورس بود.
تلاش دولت برای رفع نگرانی سهامداران / بورس نهادی کاملا مستقل است
معاون اول رییسجمهور گفت: دولت وظیفه دارد ضمن حمایت از بازار سرمایه همه تلاش خود را برای رفع نگرانی سهامداران و جلوگیری از آسیب دیدن آنها به کار گیرد.
اسحاق جهانگیری عصر امروز (شنبه) در دیدار با مدیران هلدینگها و شرکتهای حقوقی فعال در بازار سرمایه با تاکید بر اینکه بورس نهادی کاملا مستقل است، اظهار داشت: دولت نمیخواهد و نباید در قوانین، مقررات و سازوکارهای بورس دخالت داشته باشد، در عین حال مردم نیز برای حضور در بازار سرمایه باید به سازوکارهای اقتصادی آن توجه نمایند و از نظر و مشورت کارشناسان و صاحبنظران برای ورود به این بازار توجه کنند. مدیریت بازار سرمایه نیز باید سازوکاری تدوین کند تا اشخاص حقیقی با آگاهی در این زمینه اقدام نمایند.
معاون اول رییسجمهور با بیان اینکه سازوکار بورس کاملا سازوکاری اقتصادی است، افزود: تصمیمات شورای عالی بورس برای دولت معتبر است و رسالت دولت در این مقطع حمایت و پشتیبانی از این تصمیمات و روشهای منطقی و عقلایی اتخاذ شده است زیرا نهاد بورس در مقطع کنونی نشان داده که میتواند محل مناسبی برای تامین منابع مالی بنگاههای دولتی، عمومی و خصوصی باشد.
جهانگیری با اشاره به افزایش تعداد سهامداران کد بورسی بورس در کشور اظهار داشت: هرگونه قانون و مقرراتی که در دولت و مجلس شورای اسلامی در مقطع کنونی تدوین میشود باید با توجه کامل به مسائل بازار سرمایه صورت پذیرد و نباید اقدامی انجام شود که بر سرنوشت بیش از ۴۰ میلیون سهامدار خرد تاثیر منفی بگذارد، ضمن آنکه باید از هر گونه دخالت غیرکارشناسی در بازار سرمایه به خصوص در مقطع کنونی اجتناب شود.
معاون اول رییسجمهور ادامه داد: پیش بینیها این است که با توجه به تحولات بینالمللی، اقتصاد کشور در آینده شرایط بهتری داشته باشد و به سمت ثبات پیش برود. گزارشها و روند های اعلام شده از وضعیت بنگاههای اقتصادی نیز نشان می دهد که تولیدات اینگونه بنگاهها نسبت به مدت مشابه سال گذشته از رشد قابل توجهی برخوردار است، خوشبختانه روند رشد اقتصادی کشور در شش ماهه ابتدایی سال مثبت بوده و انتظار داریم در پایان سال رشد اقتصادی کشور وضعیت بهتری پیدا کند.همچنین آموزش بورس لازم است .
جهانگیری با درخواست از شرکتهای حقوقی و مدیریت سازمان بورس برای ایجاد ثبات و صیانت از بازار سرمایه در مقطع کنونی گفت: با هماهنگی دو طرف و نیز استفاده از ابزارهای اقتصادی دیگر میتوان ضمن حمایت از بازار سرمایه، نیازهای مالی هلدینگهای بزرگ اقتصادی کشور را نیز مرتفع کرد.
در این جلسه وزیر اقتصاد و دارایی با گزارشی از وضعیت بازار سرمایه و مقایسه آن با سال گذشته از اتفاقاتی نظیر بازارگردانی شرکتها و انتشار اوراق تبعی به عنوان نقطه عطفی در بازار سرمایه کشور یاد کرد و گفت: امسال بازار سهام چیزی بیش از ۴۰۰ هزار میلیارد تومان برای شرکتهای دولتی، عمومی و خصوصی تامین سرمایه کرده است. در نیمه دوم سال ثبت نام بورس کاهش یافته است .
دژپسند با اشاره به تحولات اخیر و تاثیر اخبار داخلی و خارجی بر بازار بورس کشور خواستار هماهنگی و همکاری مجموعه دستگاهها و سهامداران حقوقی شرکتهای بزرگ برای حفظ مانایی و پویایی بازار سرمایه شد و گفت: در کنار آمادگی برای عرضه اولیه تعداد زیادی از بنگاهها باید تلاش کنیم تا فضای نااطمینانی و نگرانی به بازار بورس کشور تزریق نشود.
در این جلسه که وزرای نفت، تعاون، کار و رفاه اجتماعی، اقتصاد و دارایی، رییس اوراق بورس بهادار و رییس سازمان تامین اجتماعی نیز حضور داشتند، ابراهیمی عضو هیاترئیسه سازمان بورس گزارشی از آمار بازاری دوره سیونه هفتهای از ابتدای سال تاکنون در خصوص ارزش بازار به تفکیک صنایع بورسی، عرضههای اولیه، تعداد نمادهای بورسی دارای بازارگردان، میزان خرید و فروش حقیقی ها و حقوقیها ارائه کرد و گفت: پیشبرد بازار سرمایه منوط به مولفههایی نظیر اعتماد بخشی از سمت دولت، تاثیر ارز بر بازار، قیمتگذاریهای دستوری و القای بیاعتمادی به بازار، تعیین تکلیف سهام عدالت و مدیریت ریسک تغییر قوانین و مقررات است.
در این جلسه نمایندگان برخی شرکتهای اصلی بورس کشور دغدغهها، نگرانیها و پیشنهادهای خود برای صیانت از بازار سرمایه را ارائه کردند.
توزیع رانت با قیمتگذاری فولاد / رانت فولاد معادل چند درصد معاملات بورس بود؟
طبق تصمیم جدید وزارت صمت در رابطه با قیمتگذاری زنجیره فولاد، مقرر شد قیمت فولاد بر اساس ۷۰ درصد قیمت CIS تایین شود. کارشناسان میگویند قیمتگذاری دستوری فولاد به معنی توزیع رانت است. اما این کار چه میزان رانت توزیع میکند؟
بعد از قیمتگذاری دستوری فولاد و ضررات جانبی آن برای صنعت فولاد مجلس قصد دارد انرژی ارزان برای این صنایع را از بودجه ۱۴۰۰ حذف کند که این موضوع باعث افزایش هزینههای تولید این صنایع و زیانده شدن صنعت فولاد خواهد شد. اما قیمتگذاری دستوری فولاد چقدر رانت توزیع میکند؟
محمد خبریزاد، کارشناس بازار سرمایه در گفتگو با تجارتنیوز در رابطه با میزان رانت توزیع شده از قیمتگذاری دستوری فولاد گفت: در معاملات هفته گذشته به ازای هر تن فولاد مبلغ ۷۰ دلار از جیب شرکتهای فولادی به جیب صنایع پایین دست که ۹۹ درصد آنها بورسی نیستند و خصوصی هستند سرازیر شده است که این عدد حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد معاملات بورس کالا در هفته گذشته بوده است. در سه هفته گذشته معاملات بورس کالا حدود ۸ هزار میلیارد تومان بوده که با این حساب رانت توزیع شده در این سه هفته چیزی حدود هزار میلیارد تومان یا حدود یک سوم یارانه نقدی ماهانه است.
این کارشناس در رابطه با سود حاصل از صادرات فولاد گفت: از طرفی خریداران فولاد از بورس کالا این محصول را خودشان صادر میکنند که در هر هزار تن چیزی حدود ۲ میلیارد تومان برای صادرکننده سود دارد. این رانت از جیب شرکتهای فولادی توزیع میشود. شرکتهایی که ۵۰ میلیون سهامدار دارد و اکثر آنها دارندگان سهام عدالت و صندوقهای بازنشستگیاند.
خبریزاد ادامه داد: دلیل وزارت صمت این است که شرکتهای فولادی برای هر تن فولاد ۴ میلیون تومان هزینه میکند و دلیلی ندارد این محصول را به قیمتهای جهانی بفروشد که این دلیل به شدت غیرمنطقی است زیرا استخراج هر بشکه نفت برای ما حدود ۱۰ دلار هزینه دارد ولی نفت براساس قیمتهای جهانی فروخته میشود و وزارت صمت به صورت غیرعقلانی روی این موضوع پافشاری میکند و قوه قضاییه و نهادهای مسئول باید در این زمینه ورود کنند و دلیل پخش این رانت را ریشهیابی کنند. برای خرید هم سهم در ابتدا داشتن کد بورسی لازم است .
این کارشناس در ادامه در رابطه با ریزش بازار سهام تحت تاثیر این تصمیم گفت: این شیوهنامه قیمتگذاری دستوری باید لغو شود زیرا طی دو روز گذشته بازار سهام تحت تاثیر این تصمیم غیرمنطقی ریزش زیادی داشته و محدوده حمایت خود را نیز از دست داده است. همچنین وزیر صمت باید پاسخگوی زیان مردم در چند روز اخیر باشد. مردم به بازار سهام دعوت شدند و دولت گفت همه چیز را به بورس بسپارید و در دوره اصلاح قیمتی بازار سهام سهامداران صبوری کردند اما تصمیمات شبانه و غیرعاقلانه در حال نابود کردن سرمایه سهامداران است. آموزش بورس لازم است و همچنین ثبت نام بورس کاهش داشته است .
همچنین فعالان بازار در نامهای به رئیس سازمان بورس در رابطه با قیمتگذاری دستوری نوشتند: «با توجه به حجم عرضه شمش فولادی در هر جلسه معاملاتی در بورس کالا و همچنین متوسط نرخ ۶۰۰ دلار بر هر تن در منطقه، بر اساس مصوبه جدید وزارت صمت که ضریب تعیین نرخ پایه شمش را از ۸۰ درصد از نرخ منطقه به ۷۰ درصد کاهش میدهد، ۱۸۰ دلار به ازای هر تن به خریداران تخفیف داده میشود. به عبارتی، مبنای محاسبه نرخ پایه شمش فولادی در بورس کالا ۴۲۰ دلار خواهد بود که این عدد با افزودن هزینه حمل نیز ۲۰ دلار کمتر از نرخ قراضه است. بر این اساس، در هر جلسه معاملاتی بورس کالا حدود ۱۲۰۰ میلیارد تومان رانت فولادی از طریق تحمیل تخفیفهای فراقانونی و از محل دارایی جامعه سهامداران و شرکتهای فولادی پرداخت میشود.»
مرحله دوم حمایت صندوق توسعه ملی از بورس تا آخر سال
مدیرعامل صندوق توسعه ملی از تزریق ۲۵۰۰ میلیارد تومان، در مرحله دوم حمایت این صندوق از بورس تا پایان سال، خبر داد.
به نقل از صداوسیما، مرتضی شهید زاده گفت: پیش بینی میکنیم در مرحله دوم ۲ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان، تا پایان سال، از محل برگشت تسهیلات داده شده به سایر طرحها (در سالهای گذشته) در اختیار صندوق تثبیت بازار سرمایه قرار گیرد.
وی ادامه داد: در مرحله اول، هزار میلیارد تومان برای پشتیبانی از بازار سرمایه به صندوق تثبیت بازار سرمایه پرداخت شد. و ثبت نام بورس در ابتدای سال بیشتر بوده است .
این مقام مسئول، افزود: در اساسنامه صندوق توسعه ملی، برای جلوگیری از انحراف در مفاد اساسنامه، هیئت نظارتی متشکل از سازمان بازرسی، دیوان محاسبات کل کشور و سازمان حسابرسی تعریف شده است که برای تصمیمات گرفته شده، باید این هیئت را متقاعد کنیم تا این مبلغ در زمان نیاز صندوق تثبیت بازار سرمایه به آن تزریق شود.
شهید زاده گفت: کمک و حمایت از بازار سرمایه باید در طول زمان و به تدریج انجام شود. و آموزش بورس ضروری می باشد .
اجازه سپرده گذاری صندوق توسعه ملی در صندوق تثبیت بازار سرمایه
وی افزود: امسال بر اساس مصوبه شورای عالی امنیت ملی، اجازه سپرده گذاری صندوق توسعه ملی در صندوق تثبیت بازار سرمایه داده شد، که در واقع تبصرهای در قانون بود که بتوانیم این پول را مستقیماً در اختیار بورس قرار دهیم.
مدیرعامل صندوق توسعه ملی گفت: منظور از تزریق یک درصد کل منابع صندوق توسعه ملی به بازار سرمایه، یک درصد کل منابع هر سال است.
وی افزود: این منابع در سالهای گذشته طبق نظر دستگاههای نظارتی، صرف طرحهای مختلف و درخواستهای حاکمیتی شده است، بنابراین منابعی از سالهای گذشته وجود ندارد تا به بازار سرمایه داده شود.
شهید زاده گفت: این پول، ابتدا باید به طرحهای اقتصادی و ارزآور اختصاص یابد، ولی از آنجا که این طرحها هنوز به پایان نرسیده، نمیتوانستیم به بانکها بگوییم پولها را برگردانند، از این رو، با بررسی انجام شده و مذاکره و تعامل با بانک مرکزی و وزارت اقتصاد قرار شد، از محل برگشت منابع ریالی، منابعی در اختیار صندوق تثبیت بازار سرمایه گذاشته شود.
اختصاص یک درصد از منابع صندوق توسعه ملی به بورس
وی درباره تفسیر اختصاص یک درصد از منابع صندوق توسعه ملی به بورس، نیز گفت: دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی گفته، بر اساس قانون، از سال ۹۴ باید یک درصد از منابع سالانه صندوق توسعه به بورس اختصاص مییافت که به دلیل مشکلات حقوقی این کار انجام نشد، بر این اساس، منابع ریالی از محل برگشت تسهیلات به طرحها، مبنای تخصیص یک درصد قرار میگیرد. گرفتن کد بورسی در ابتدا لازم است .
مدیرعامل صندوق توسعه ملی، افزود: همه وظایف ما پشتیبانی از بورس نیست، از محل برگشت تسهیلات طرحها باید منابع سایر طرحهایی که از طریق حاکمیت به ما معرفی میشود نیز تأمین شود.
شهید زاده گفت: ما از منابع ارزی، چیزی به بورس تخصیص نمیدهیم، چون باید این منابع در بانک مرکزی به نرخ تسعیر تبدیل شود، بنابراین صندوق توسعه ملی از محل منابع ریالی خود بورس را پشتیبانی میکند.
وی افزود: ماهیت منابع صندوق توسعه ملی ارزی است بر اساس مصوبه مجلس در سال ۹۴, از ورودی هر سال فقط ۱۰ درصد را میتوانستیم تسعیر و به ریال تبدیل کنیم و در اختیار بخشهای کشاورزی و صنعت قرار دهیم، که این کار نیز انجام شد.
اجرا نشدن آئین نامه به دلیل مسائل حقوقی
مدیرعامل صندوق توسعه ملی، گفت: بر اساس قانون رفع موانع تولید، از سال ۹۴ طبق قانون باید یک درصد از منابع هر سال صندوق توسعه ملی برای پشتیبانی از بازار سرمایه اختصاص مییافت، ولی آئین نامه آن به دلیل مشکلات حقوقی اجرا نشد.
وی افزود: بر اساس قانون مصوب، صندوق توسعه ملی در بانکها سپرده گذاری میکند، اما سازمان بورس به دلیل مشکلات حقوقی نمیتواند از بانکهای دولتی که سپردهای صندوق توسعه ملی در آن قرار دارد، تسهیلات بگیرد، بر این اساس بانکها و صندوق توسعه ملی تا قبل از این نمیتوانستند به بورس تسهیلات بدهند.