برای ورود به انواع بازار سرمایه، اول از همه باید انجام معاملات در آن بازار را یاد بگیریم. خرید و فروش در بازار سهام یا بورس اوراق بهادار هم اصولی دارد که هر سرمایهگذار باید قبل از ورود یاد بگیرد. در این مقاله نحوه خرید و فروش سهام در بورس را بصورت گام به گام شرح میدهیم.
برای اینکه بتوانید در بورس ایران سهمی بخرید، سود کنید و سپس سهم را بفروشید، باید یکسری مراحل بسیار ساده را طی کنید. مراحل خرید و فروش سهام در بورس بصورت گام به گام به شرح زیر هستند:
در ادامه هریک از این مراحل را به تفصیل با هم بررسی میکنیم.
گام اول – ب بسما… در آغاز خرید و فروش سهام، داشتن کد بورسی است که حالا فرض میکنیم شما این مقاله را قبلا خواندهاید و کد بورسی را هم گرفتهاید و منتظرید که یک نفر دعوتتان کند به بازار تا خرید و فروش را شروع کنید.
از همین تریبون ورودتان به جمع سرمایهگذاران بازار سهام را تبریک عرض میکنیم و برای ادامه مسیر و سود بردن از آن، آرزوی موفقیت میکنیم.
فرقی نمیکند از طریق کدام کارگزاری اقدام کرده باشید، این کارگزاری برایتان کد بورسی صادر میکند و پس از آن میتوانید با استفاده از نام کاربری و کلمه عبوری که مشخص شده، وارد پنل معاملاتی خود شوید.
هر کارگزاری سامانه آنلاینی برای معاملات آنلاین کاربران خود طراحی کرده است که میتوانند با ورود به آن و وارد کردن نام کاربری و کلمه عبور خود، وارد دنیای خرید و فروش سهام شوند. دسترسی به این سامانههای آنلاین و در نتیجه خرید و فروش سهام، از طریق سایت یا اپلیکیشن کارگزاریها امکان پذیر است.
برخی از این سامانههای آنلاین عبارتند از: سامانه های معاملاتی کارگزاری مفید شامل ایزی تریدر، مفید تریدر و آنلاین پلاس، سامانههای آنلاین کارگزاری تدبیرگران فردا شامل اکسیر، پرانا و سهام یاب، سامانههای آنلاین کارگزاری مبین سرمایه شامل آنلاین پلاس و سامانه آنلاین کارگزاری آگاه با نام آسا تریدر
گام دوم – از آنجایی که تازه وارد بورس شدهاید، چیزی برای فروش ندارید و تنها میتوانید سهام بخرید. برای خرید سهام هم نیاز به پول دارید که البته اینطور نیست که سهام را بخرید و بعد پرداخت آنلاین کنید! باید قبل از خرید حسابتان شارژ داشته باشد. برای شارژ حسابتان سه راه پیش رو دارید:
1- شارژ آنلاین از حساب بانکی یا پرداخت شتابی یا واریز آنی
در این روش میتوانید حسابتان را به همان شکل پرداخت اینترنتی و با داشتن رمز دوم پویا شارژ کنید. همانطور که در این عکس دیده میشود، سقف واریز وجه 50 میلیون تومان است، بنابراین اگر برنامهای برای خریدهای بیشتر از این مقدار دارید باید یا در چند روز متوالی اقدام کنید و یا از چند کارت بانکی استفاده کنید.
در واریز وجه لازم نیست حتما از همان حساب بانکی که هنگام دریافت کد بورسی معرفی کردهاید استفاده کنید و میتوانید از هر حساب بانکی که دارید واریز را انجام دهید. اما هنگام برداشت وجه و نقد کردن سهام، تنها باید از همان حساب استفاده کرد.
درگاه پرداخت اینترنتی را هم احتمالا زیاد دیدهاید، اما برای یادآوری تصویر زیر همان جایی است که میتوانید حسابتان را به صورت اینترنتی یا شتاب شارژ کنید:
2- فیش واریز نقدی به صورت ثبت فیش
این روش برای کسانی که میخواهند حسابشان را با پول نقد شارژ کنند طراحی شده است. یعنی ممکن است شرایطی پیش بیاید یا هنوز افرادی وجود داشته باشند که واریز نقدی را به واریز اینترنتی ترجیح بدهند و برای این گروه چنین امکانی ایجاد شده است.
همانطور که در تصویر پیداست، سرمایهگذار باید به بانک مراجعه کند و مبلغ نقد را به حساب کارگزاری واریز کند و بر اساس اطلاعات واریزی که انجام داده، قسمتهای خالی این صفحه را پر کند. به این ترتیب شارژ حساب انجام میشود.
3- اتصال حساب کارگزاری به حساب بانکی
در این روش سرمایهگذاران میتوانند حساب خود را به حساب بانکی متصل کنند و خرید و فروش را از همان حساب بانکی انجام دهند و نیازی به مرحله واسطه شارژ کردن نداشته باشند. این روش تنها برای دو بانک ملت و سامان در دسترس است و برای استفاده از این امکان باید در یکی از این دو بانک حساب داشته باشید.
گام سوم – برای اینکه بتوانید نماد مورد نظرتان را که میخواهید بخرید یا در مراحل بعدی بفروشید، پیدا کنید، باید از قسمت بالای صفحه و در کادر جستجو نام نماد را بنویسید و دکمه ذرهبین را بزنید تا پیدا شود.
حالا که نماد پیدا شده، با کلیک بر روی آن میتوانیم اطلاعات مربوط به نماد را ببینیم، اطلاعاتی مانند جدول عرضه و تقاضا، مشخصات نماد، نمودار روند سهام و اطلاعات حجم خرید و فروش حقیقی و حقوقی.
به عنوان مثال در عکس بالا نماد فرابورسی “ذوب” را سرچ کردهایم (ذره بین در قسمت دایره قرمز رنگ) و اطلاعات این نماد در تایم معاملاتی به ما نشان داده میشود.
گام چهارم – حالا که هم حسابتان شارژ دارد و هم نماد مورد نظرتان را پیدا کردهاید و به خرید آن مطمئن هستید، باید آستین بالا بزنید و توکل بر خدا کنید و به مقدار لازم سهم بخرید.
در صفحه نماد دو گزینه خرید و فروش وجود دارد. گزینه خرید را که سبز رنگ است انتخاب میکنیم و دست به کار میشویم.
در بالای این صفحه دو کادر آبی و قرمز وجود دارد که کادر آبی به کادر تقاضا و کادر قرمز به کادر عرضه شناخته میشود. به عبارتی کادر آبی کادری است که بالاترین قیمتهای سفارشات خرید در آن ثبت میشود و در مرحله خرید مورد توجه است. کادر قرمز هم کادری است که پایینترین قیمتها برای فروش در آن ثبت میشود. به این ترتیب اگر قیمتهای ثبت شده در این دو کادر با هم جور شوند، خرید و فروش انجام میشود.
با بررسی کادر عرضه و تقاضا و قیمتهای ارائه شده توسط دیگر خریداران و فروشندگان، میتوانید تصمیم بگیرید که خریدتان را با چه قیمتی انجام دهید و به مرحله بعد که کادر زرد رنگ است بروید.
در این کادر میتوانید دو جور ثبت سفارش انجام دهید، یا میزان سرمایهای را که دارید وارد کنید (در این روش سامانه تعداد سهم را بر اساس سرمایهتان محاسبه میکند) و یا تعداد سهمی که میخواهید بخرید.
کادر قیمت هم مربوط به قیمت مد نظر شما برای خرید هر سهم این نماد است، پس باید سعی کنید قیمتی در بازه روز (مثبت و منفی 5 درصد قیمت پایانی) که منجر به خرید میشود را پیشنهاد دهید.
راستی حواستان به کادر نارنجی باشد! در معاملات سهام، کارگزاری هم برای انجام معاملات کارمزد دریافت میکند، در این کادر قیمت سر به سر با در نظر گرفتن این هزینه نوشته شده است. یعنی قیمت پیشنهادی شما برای خرید هر سهم 11.202 ریال است، اما با در نظر گرفتن کارمزد کارگزاری، هر سهم 11.365 ریال تمام میشود.
گام پنجم – بعد از زدن دکمه خرید اگر حساب شما شارژ داشته باشد و مبلغ خریداری شده شما از حداقل مبلغ قابل قبول (100 هزار تومان) بیشتر باشد، زیر همین کادر سفارش خرید شما به شکل زیر ثبت میشود. به عنوان مثال در عکس زیر سفارش خرید نماد “غگل” با حجم 500 سهم و به قیمت 6556 ریال ثبت شده که قیمت آخرین معامله انجام شده روی این نماد 6029 ریال بوده است.
پس از ثبت سفارش خرید، اگر در قیمت و حجم تعریف شده فروشندهای پیدا بشود خرید شما تکمیل میشود، اما از کجا بفهمیم سهم مورد نظر بطور کامل خریداری شده است؟ کافی است در همان صفحه کارگزاری از منوی سمت راست گزینه “پرتفوی لحظهای” را انتخاب کنید، تا تمامی نمادهای خریداری شده توسط شما، قیمت خرید، قیمت آخرین معامله و سود و زیانتان نمایش داده شود.
گام ششم – بعد از اینکه مدتی در بازار سهام فعالیت کنید و خرید انجام دهید، با توجه استراتژی معاملاتیتان به مرحلهای میرسید که باید برخی از سهمهایتان را بفروشید. فروش سهام به چند دلیل صورت میگیرد، یا سهام مورد نظر به سوددهی که هدفتان بوده رسیده، یا سوددهیاش را از دست داده و توی سراشیبی ضرر افتاده، یا به پول نقد نیاز دارید و میخواهید پولتان را از بازار خارج کنید و یا سهامی با پتانسیل سوددهی بیشتر بخرید.
در این مرحله واضح است که باید به جای گزینه خرید، گزینه فروش را انتخاب کنید و بعد از آن، به میزان نیاز یا قصدی که از فروش دارید، کادر تعداد و قیمت را مانند مرحله خرید پر کنید. اما این بار حواستان باشد که دارید سهامتان را میفروشید! پس باید سعی کنید به بیشترین قیمت بفروشید.
باز هم حواستان به کادر نارنجی باشد! این بار هم کادر نارنجی همان قیمت تمام شده برای هر سهم را نشان میدهد. یعنی اگر شما بخواهید هر سهم را به 11.202 بفروشید، با احتساب کارمزد کارگزاری، قیمت تمام شده برای هر سهم 11.042 میشود. یعنی این قیمت برای هر سهم به حساب شما واریز میشود.
کادر نارنجی در زمان فروش میزان سود شما را هم نشان میدهد، یعنی هر مقدار که قیمت کادر نارنجی در زمان فروش از قیمت کادر نارنجی در زمان خرید بیشتر باشد، شما به همان میزان سود کردهاید.
گام هفتم – برای اینکه بتوانید مبلغ داخل حساب کارگزاری خود را به حساب بانکیتان منتقل کنید که بتوانید آن را در بازاری جز بازار سهام خرج کنید، باید از منوی سامانه، گزینه تقاضای وجه را انتخاب کنید.
صفحهای باز میشود که همان بالا سه گزینه وجود دارد شامل سه تاریخ و محدودیت برداشت. این تاریخها معمولا از سه روز کاری بعد شروع میشوند که کارگزاری میتواند وجه مورد نظرتان را به حسابتان واریز کند. البته بستگی به کارگزاری هم دارد و ممکن است از دو روز یا یک روز کاری بعد شروع شوند.
به همه روزهایی که بازار سهام فعال است، یعنی همه روزهای هفته به جز پنجشنبه و جمعه و ایام تعطیل رسمی، روز کاری میگویند.
شما یکی از این تاریخها را انتخاب میکنید و بر اساس حداکثر مبلغ قابل برداشت، مبلغ مورد نظرتان را در کادر مبلغ وارد میکنید. پس از انتخاب شماره حسابی که در زمان ثبت نام به کارگزاری داده بودید و سپس ثبت درخواست، میتوانید منتظر واریز وجه به حسابتان باشید. لازم است یادآوری کنیم که دریافت وجه فقط از طریق همان حساب بانکی که داده بودید صورت میگیرد، در مرحله واریز وجه بود که میتوانستید از هر حساب بانکی استفاده کنید.
حالا که خرید و فروش سهام در بورس را یاد گرفتید، نیاز به آشنایی بیشتر با بازار بورس و کسب تجربه در این بازار دارید. برای یادگیری هم زیاد عجله نکنید، مقالات آموزشی سیگنال را در کنار تحلیلهای هر سهم دنبال کنید تا کمکم به یک سرمایهگذار زبده در بازار سهام تبدیل شوید که خودش میتواند بازار را رصد و سهام خوب را شناسایی کند.
دارایی به منابع مالی گفته میشود که برای فرد دارای ارزش اقتصادی باشد و مدیریت دارایی عبارت است از مجموعه فعالیتهایی که برای نگهداری، بهکارگیری و توسعه داراییهای یک نهاد، شرکت یا گروه انجام میگیرد. لازمهی تصمیمگیری در فرآیند مدیریت دارایی، مواردی همچون دانش، تجربه کافی و بهکارگیری اصول تنوعبخشی است. شرکت مدیریت دارایی، نهادی است که به نمایندگی از مشتریان خود به سرمایهگذاری میپردازد و از مهمترین مزایای این شرکتها، میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
استراتژی این شرکتها در سرمایهگذاری میتواند متفاوت باشد؛ برخی با توجه به تمایلات مشتریان، سبد سهام را تشکیل میدهند و برخی دیگر با توجه به استراتژی صندوقهای شاخصی، استراتژی سبد را انتخاب میکنند؛ امروزه مدیریت دارایی میتواند به وسیله صندوق سرمایهگذاری مشترک، صندوق بازنشستگی، سبدگردانی اختصاصی و صندوق پوشش ریسک انجام شود. منابع درآمدی در این شرکتها، هزینه کمیسیون و خدماتی است که از مشتریان خود دریافت میکنند.
همانطور که در مطلب “سبدگردانی اوراق بهادار” ذکر شد، سبدگردانی به خرید، فروش یا نگهداری اوراق بهادار، بنام سرمایهگذار معین و توسط سبدگردان گفته میشود که در قالب قراردادی مشخص و بهمنظور کسب انتفاع برای سرمایهگذار انجام میگیرد. از مزیت این شرکتها، میتوان به اداره آنها توسط مدیران و کارشناسانی خبره در زمینه سرمایهگذاری اشاره کرد. از دیگر نهادهای سرمایهگذار، میتوان به صندوقهای سرمایهگذاری اشاره کرد که در شیوهی سرمایهگذاری توسط آنها و سبدگردانها، تفاوتهایی وجود دارد. از جمله این تفاوتها میتوان به این موضوع اشاره کرد که در سبدگردانی، پورتفو به صورت خاص برای هر فرد تهیه میشود در نتیجه اهداف فرد سرمایهگذار، میزان ریسک گریزی و افق زمانی وی در سبد، در نظر گرفته خواهد شد. در این سبدها، فرد سرمایهگذار مالکیت مستقیم سرمایه خود را دارد و در واقع سرمایهگذاری بانام او انجام میشود؛ این در حالی است که مالکیت در صندوقها بهصورت مشاع است و افراد با خرید هر واحد به همان میزان در سود و زیان صندوق سهیم میشوند. مدیران صندوقها با فروش این واحدها، وجه لازم برای سرمایهگذاری در انواع اوراق را بهدست میآورند. شرکتهای سبدگردان علاوه بر تشکیل سبدهای سرمایهگذاری برای افراد حقیقی و حقوقی، میتوانند نقش انواع ارکان صندوقهای سرمایهگذاری را نیز بر عهده داشته باشند.
یکی از وظایف مهم شرکتهای مدیریت دارایی، مدیریت پرتفوی است. پرتفوی به معنای مجموعهای از داراییها و مدیریت پرتفوی، هنر و علم تصمیمگیری در مورد سیاست و ترکیب سرمایهگذاری، متناسبسازی سرمایهگذاری با اهداف، تخصیص دارایی برای افراد و مؤسسات و کنترل ریسک است. به بیانی دیگر میتوان گفت مدیریت پرتفوی به معنای تعیین نقاط ضعف و قوت، تهدیدها و فرصتها در انتخاب بدهی در مقابل سرمایه، رشد در مقابل اطمینان و دیگر انتخابها در مسیر افزایش بازدهی در سطح معینی از ریسک است. بهطورکلی مراحل تشکیل هر پرتفوی به این شرح است:
میزان بازده درخواستی چهقدر است؟ میزان نقدشوندگی چهقدر باشد؟چه میزان ریسک را میتوانیم متحمل شویم؟
بر اساس استراتژی تعیینشده در قدم قبلی، سبد سهام از چه سهمهایی و با چه ترکیبی تشکیل شود؟
چقدر از سرمایه را وارد بازار سهام کنیم؟ میزانی که در بانک سپردهگذاری میکنیم چهقدر باشد؟ چه میزان از سرمایه را به خرید طلا و ارز اختصاص دهیم؟
با توجه به سبد سهام تشکیل شده، آیا به اهداف موردنظر سرمایهگذاری خود نزدیک شدهایم؟
در دورههای مختلف، عملکرد مدیریت پرتفوی چگونه است؟
برای ثبت نام در دوره مدیریت سرمایه و طراحی سیستم معاملاتی کلیک نمایید:
مدیریت سرمایه و طراحی سیستم معاملاتی
در این مقاله به بررسی “تعیین سیاست سرمایهگذاری” پرداخته میشود. برای مدیریت سبد سهام بهطوری کلی دو استراتژی منفعل و فعال وجود دارد که در ادامه معرفی خواهند شد.
استراتژی منفعل یا انفعالی: در این نوع استراتژی، به دلیل عدم توانایی پیشبینی جریان آتی بازار یا عملکرد قیمت سهام، هدف اصلی نزدیک کردن بازده پرتفوی به بازده شاخص موردنظر است. در این نوع استراتژی، نوع مدیریت پرتفوی بهصورت خرید و نگهداری است. در این شرایط خرید سهام بر مبنای چندین معیار انجام شده و تا پایان دوره سرمایهگذاری، حفظ میشود. بنابراین هیچگونه فعالیت خریدوفروشی پس از ایجاد پرتفوی وجود ندارد.
استراتژی منفعل، به نامهای مختلفی همچون استراتژی سرمایهگذاری در شاخص نیز، گفته میشود. در این حالت مدیریت هیچگونه تلاشی جهت شناسایی سهام با قیمت پایین یا با قیمت بالا از طریق روشهای تجزیه و تحلیل نمینماید و همچنین هیچگونه تلاشی در جهت پیشبینی حرکات کلی در بازار انجام نمیدهد.
برای ایجاد پرتفوی با نگاه استراتژی انفعالی، سه روش مرسوم وجود دارد:
روش پیگیری کامل: در این روش همه سهام موجود در شاخص به نسبت وزنشان در آن شاخص خریداری میگردند.
روش نمونهگیری: در این روش، مدیر پرتفوی تنها به خرید نمونهای از سهام که در شاخص مبنا وجود دارد، میپردازد.
روش بهینهسازی یا برنامهریزی غیرخطی: در این روش از اطلاعات تاریخی تغییرات قیمتها و همبستگی بین سهام (ارتباط هر سهم با سهم دیگر) استفاده میشود و بر این اساس ترکیب پرتفوی مشخص خواهد شد.
استراتژیفعال: این استراتژی عمدتاً بهمنظور هماهنگی با پیشبینیهای کوتاهمدت یا میانمدت بازار و سهم بکار میرود. یعنی مدیر پرتفوی در حال خریدوفروش سهم است تا بتواند بازدهی بیش از بازدهی شاخص بازار (بازدهی متوسط بازار) کسب کند.
برای مدیریت فعال پورتفوی، سه نوع استراتژی وجود دارد.
استراتژی سنجش موقعیت بازار: سرمایهگذار با پیشبینی آینده بازار، حجم سرمایهگذاری را بین اوراق بهادار تغییر میدهد و در صورت پیشبینی بازده بالاتر از متوسط برای پرتفوی، نسبت به تعدیل و اصلاح ریسک پرتفوی اقدام مینماید. یعنی مدیر پرتفوی اگر بداند بازار در روند نزولی (صعودی) قرار خواهد گرفت، بیشتر (کمتر) در اوراق بهادار با درآمد ثابت (مثل اوراق مشارکت یا اوراق خزانه اسلامی)، سرمایهگذاری میکند و حجم سرمایهگذاری در سهام را کاهش (افزایش) میدهد.
استراتژی گلچین سهام: سرمایهگذار، وزن سهام زیر قیمت را در پرتفوی افزایش و وزن سهام بالای قیمت را کاهش میدهد. از این طریق ریسک پرتفوی نیز متنوع میشود و انتخابهای سهم بر سایر سهام اثر میگذارد.
استراتژی تمرکزبخش: این روش مشابه استراتژی گلچین سهام است، با این تفاوت که واحد موردنظر بهجای سهام، صنعت است.
در ادامه به مهمترین عواملی که مدیر پرتفوی باید برای تعیین نوع استراتژی خود در نظر بگیرد، اشاره خواهیم کرد:
– شرایط حاکم در بازار و نوع بازار: مدیر پرتفوی در شرایط رونق بازار از استراتژی فعال و در شرایط رکودی از استراتژی مدیریت منفعل در بازار بهره میگیرد.
– سطح کارایی بازار: در بازاری که کارایی آن در سطح بالایی قرار دارد، مدیریت منفعل استفاده میشود و مدیران به سمت سرمایهگذاری در صندوقهای شاخصی و متنوع حرکت میکنند. در مقابل در بازارهای غیرکارا بهتناسب وجود شکافها و فرصتهای آربیتراژی، مدیران به سمت بهرهگیری از توان تحلیلگری و مدیریت فعال حرکت میکنند.
– نگاه و ویژگی شخصیتی مدیران: ظرفیت ریسکپذیری و محافظهکاری مدیران پرتفوی، نوع استراتژی که آنها در سبد سهام خود به کار میگیرند را مشخص میکند.
– اندازه و حجم پرتفوی: مدیران پرتفویهایی باارزش و حجم بالا، از سیستم مدیریتی منفعل استفاده میکنند و دلیل آن حجم بالای معاملاتی است که در صورت تغییر پرتفوی، باید انجام دهند و در مقابل مدیر یک پرتفوی کوچک بهراحتی میتواند با اجرای مدیریت فعال به جابهجایی سهام در پرتفوی خود بپردازد.
– سطح تحمل ریسک پرتفوی: هرچه پرتفوی تحمل ریسکش بالاتر رود از استراتژی منفعل به سمت استراتژی مدیریت فعال حرکت خواهیم کرد.
– انتظار و توقع سرمایهگذار: سهامداران محافظهکار معمولاً استراتژی منفعل را به کار میگیرند و در مقابل سهامدارانی که انتظار سود بیشتری دارند از مدیریت پرتفوی فعال استفاده میکنند.
در انتها باید گفت برای انتخاب سیستم مدیریتی، باید از شاخص ریسک سیستماتیک (بتا) استفاده کرد. بتا حساسیت پرتفوی موردنظر با بازده بازار را مشخص میکند. مدیریت تهاجمی و فعال در بازار، بتای مخالف یک و مدیریت منفعل، بتای نزدیک به یک دارد و هرچه اختلاف بتا از یک بیشتر باشد، مدیریت باید فعالتر باشد.